Q&A: Calculatieschema en IUD-plaatsing tijdens eindstage

Tekst: VRHL Content en Creatie, 2025-3

De medewerkers van het KNOV-bureau krijgen allerlei vragen van verloskundigen. In deze rubriek lichten we veelgestelde of opmerkelijke vragen uit. Dit keer twee vragen:

Wanneer komt het nieuwe calculatieschema voor de waarneming beschikbaar?

Volgens de huidige planning wordt deze nieuwe gespreksleidraad voor waarneming in de praktijk binnenkort in een pilot aangeboden aan de leden. Hij wordt begin oktober verwacht. Het huidige calculatieschema – waarmee waarnemers en praktijkhouders een vergoeding bepalen – sluit niet meer aan bij de dagelijkse praktijk. Hiervoor is een nieuw ondersteuningsmiddel, een gespreksleidraad, ontwikkeld. Dit in samenwerking met een werkgroep om het gesprek over waarneming in de praktijk te voeren.

Mag een student Verloskunde tijdens de eindstage IUD-plaatsingen doen onder supervisie van een stagebegeleider?

Deze vraag kwam bij de KNOV binnen van stagiairs met de aanvulling dat het voor een aantal studenten prima in te passen is tijdens de stage. Bovendien zou het tijd schelen na het afstuderen en kunnen verloskundigen dan direct na het afstuderen IUD's plaatsen. Zij geven aan zich ervan bewust te zijn dat ze zich pas kunnen aanmelden in het deelregister Anticonceptie wanneer zij zijn afgestudeerd.

Het klopt dat je na scholing over de theorie en vaardigheden rondom anticonceptiezorg enkel nog mag plaatsen/verwijderen van IUD’s en/of implantaten onder supervisie van een bevoegd en bekwame zorgprofessional. Dit kan een student ook tijdens de stage al vormgeven, wanneer de stage begeleidende verloskundige bevoegd en bekwaam is in het plaatsen/verwijderen van IUD’s en de student hierin kan begeleiden. Het gaat er uiteindelijk om dat de student kan aantonen dat deze bekwaam is.


Update KNOV: ontwikkeling richtlijnen en kwaliteitsdocumenten

Tekst: VRHL Content en Creatie, 2025-3

Je ziet ze vast weleens voorbijkomen: oproepen om bijvoorbeeld deel te nemen aan een werkgroep voor de ontwikkeling van een kwaliteitsdocument. Of om commentaar te geven op een conceptrichtlijn. Dat vraagt de KNOV je niet zomaar: richtlijnen en andere kwaliteitsdocumenten moeten aansluiten bij de behoeften van verloskundigen, de nieuwste inzichten en de actuele vraagstukken uit het dynamische werkveld. Zo ontwikkelen we samen praktische handvatten om de ­kwaliteit van de verloskundige zorg hoog te houden. Dit jaar werd en wordt gezamenlijk gewerkt aan de volgende kwaliteitsdocumenten, waarbij de KNOV penvoerder is:

In ontwikkeling

- Standpunt Intermitterende Auscultatie
- Standpunt Baringshoudingen
- Handreiking Indicaties vitaliteitsecho
- MDR Haemorrhagia post partum in de eerste lijn
- MDR Prenatale verloskundige begeleiding
- MDR Uitwendige versie in de eerste lijn

Afgerond

- Januari 2025: MDR Hyperemesis gravidarum (penvoerder NVOG)
- Juli 2025: Richtlijn Anemie
- Juli 2025: MDR Infectiepreventie in de huisartsen- en verloskundigenpraktijk (penvoerder NHG)


Gebruik jij de vernieuwde deverloskundige.nl ook?

Tekst: VRHL Content en Creatie, 2025-3

www.deverloskundige.nl is de cliëntenwebsite van de KNOV. Sinds de livegang van de geheel vernieuwde website in februari 2025 vonden al bijna 500.000 bezoekers er betrouwbare informatie over de zwangerschap, bevalling en kraamtijd. De website wordt steeds aangevuld met nieuwe artikelen. Een greep uit de nieuwste onderwerpen: borstvoeding, keuzes en regie, zwangerschapsdiabetes, hoge bloeddruk en hyperemesis gravidarum.

Tijdens je spreekuur en visites is deverloskundige.nl een praktisch hulpmiddel. Bekijk bijvoorbeeld samen met je cliënt de artikelen over de fysiologische bevalling of lees meer over lichaam en geest. Informatie die je cliënt wil nalezen, stuur je daarna eenvoudig digitaal door.

Verwijs je cliënten naar deverloskundige.nl, dan weet je dat zij betrouwbare informatie krijgen. Alle inhoud is gemaakt door verloskundigen, gebaseerd op vragen uit de praktijk en de nieuwste (wetenschappelijke) inzichten.


De Groene Verlostas

Tekst: Dounia Maach, 2025-3
Fotografie: Willemijn van Harskamp

Hoe kun jij duurzaamheid meenemen bij de inrichting van je verlostas? Met die vraag als uitgangspunt ontwikkelde de KNOV ‘De Groene Verlostas’: een interactieve tool die verloskundigen en verloskundigen in opleiding helpt bij het maken van duurzamere keuzes. ‘Duurzamere’ en niet ‘duurzame’, want door verloskundigen geleverde zorg is ten opzichte van andere vakgebieden in de zorg al duurzaam op zichzelf. Verloskundige zorg dicht bij huis zorgt onder andere voor minder verplaatsingen. Daarnaast wordt er minder gebruikgemaakt van medische instrumenten en andere materialen dan in het ziekenhuis. Bovendien gaat een thuisbevalling gepaard met een aanzienlijk kleinere kans op medische ingrepen, die doorgaans veel belastender zijn voor het milieu. Maar het mag altijd beter.

De tool biedt praktische voorbeelden, tips en aandachtspunten voor het inrichten van je verlostas met oog voor milieu, gezondheid en toekomstbestendigheid: van concrete aanbevelingen tot verdiepende achtergrondinformatie. Je leert daarnaast wat duurzamere alter­natieven zijn en waarom die het verschil maken. Bij de tool hoort een overzichtelijke hand-out. Daarin vind je ook een toelichting op de aanbevelingen.

De Groene Verlostas kwam tot stand in samenwerking met de ­werkgroep Duurzaamheid in de Geboortezorg en sluit aan bij de duurzaamheidsambities van de KNOV, die vanuit dat oogpunt in 2024 de Green Deal Duurzame Zorg (GDDZ) 3.0 ondertekende.

Checklist Duurzame Verloskunde

Vanuit de duurzaamheidsambities van de KNOV is in 2024 in samenwerking met de werkgroep Duurzaamheid in de Geboortezorg ook de Checklist Duurzame Verloskunde ontwikkeld: een praktische kaart vol tips. De checklist bevat concrete aanbevelingen over thema’s als inkoop, vervoer, afval en bedrijfsvoering en kan ondersteunen bij het voldoen aan de inkoopeisen van zorgverzekeraars door deze ingevuld bij het jaarplan van de praktijk te voegen.


Word lid van de KNOV

Tekst: VRHL Content en Creatie, 2025-3

Als lid versterk je niet alleen je eigen positie, maar ook die van alle verloskundigen in Nederland. Door als collectief op te treden, staan we sterk en kunnen we breed gedragen stappen zetten richting een nog betere geboortezorg.

Ledenvoordelen

• Je kunt meedenken over en bijdragen aan de inhoud van het vak.
• Je hebt toegang tot handige documenten over waarneming, praktijkvoering, overname, tariefbepaling, toelatingscontracten, etc.
• Als je lid bent van de KNOV ben je automatisch ook aangesloten bij de geschilleninstantie.
• Als klinisch verloskundige heb je via de KNOV toegang tot juridische ondersteuning door vakbond FBZ.
• Je krijgt toegang tot de KNOV-helpdesk.
• Je hebt toegang tot het online inspiratienetwerk, waar meer dan 2.600 verloskundigen met elkaar in gesprek gaan en elkaar helpen.
• Je ontvangt vier keer per jaar het tijdschrift De Verloskundige.
• Je krijgt toegang tot de nieuwe KNOV-platforms.

Het KNOV-lidmaatschap

De KNOV behartigt jouw belangen aan landelijke tafels. We staan voor je klaar met ­informatie en advies over de ­inhoud en organisatie van verloskundige zorg. Al meer dan 125 jaar.

‘Lid zijn van de KNOV betekent voor mij dat ik deel -uitmaak van een beroepsorganisatie die ons vak -versterkt, door de nieuwste wetenschappelijke informatie en inzichten te vertalen in richtlijnen. Ook zie ik de georganiseerde evenementen, zoals ledendagen, als een meerwaarde om kennis en ervaring uit te wisselen met andere professionals binnen de geboortezorg. Door mee te hebben gewerkt aan de herziening van het kwaliteitsregister, draag ik er zelf ook aan bij dat we in de toekomst een instrument hebben dat ons ondersteunt in onze professionele ontwikkeling. Zo kunnen we samen blijven streven naar de beste verloskundige zorg voor moeder en kind.’

Margaret van der Toolen, waarnemend verloskundige, voedingskundige
Lid worden of meer weten?

Kijk op knov.nl/lid-worden


Verbonden via platforms

Tekst: Hedy Jak | VRHL Content en Creatie, 2025-3

Sinds de start van de eerste KNOV-platforms in oktober 2023 is er veel bereikt. Inmiddels zijn er platforms voor vertegenwoordigers van een eerstelijns verloskundige organisatie (VEVO), klinisch verloskundigen, kleinschalig werkenden, praktijkhouders, studenten, verloskundigen werkzaam in andere organisaties of domeinen en waarnemend verloskundigen en loondienst in de eerste lijn. Bij de laatste lancering eind 2024 sloten maar liefst honderd enthousiaste collega’s aan!

De platformbijeenkomsten zijn dé plek waar jij je stem uit het werkveld kunt laten horen, actuele thema’s bespreekt en direct schakelt met collega’s en de KNOV. Fysieke bijeenkomsten in Utrecht zorgen bovendien voor waardevolle ontmoetingen met collega’s uit het hele land. Elf bevlogen platform­coördinatoren staan als kartrekkers aan het roer en bouwen samen met jou aan een platform vóór en dóór verloskundigen. Doe mee en verbind je met de kracht van ons vak!

‘Ik wist niet dat de KNOV ook zoveel te bieden heeft voor studenten. Toen ik daarachter kwam, werd ik enthousiast: dit moeten meer studenten weten! Nu help ik bij het organiseren van bijeenkomsten en het bedenken van initiatieven. Het is leuk dat ik mijn creativiteit kwijt kan en meedenk over wat studenten écht interessant vinden. Het platform voelt als een waardevolle voorbereiding op straks, als verloskundige in het werkveld.’

Zoë Bronnewasser, coördinator platform studenten

 

‘Het platform geeft ruimte aan onderwerpen die anders versnipperd of onzichtbaar blijven. We staan nog maar aan het begin, maar bouwen aan vertrouwen, herkenning en structurele invloed.’

Noortje Jonker, coördinator platform voor waarnemend verloskundigen

 

‘Ik geloof in de kracht van korte lijnen tussen leden en de KNOV. Met het VEVO-platform bouwen we duurzaam aan die verbinding: geen eilandjes meer, maar samen optrekken rond gedeelde waarden en thema’s. We leren denken van klein naar groot en samen verder te komen. Die zoektocht in verbinding – waarin we elkaar versterken en scherp houden – maakt mij heel enthousiast.’

Antje Martje Bakker, coördinator platform VEVO

 

‘Als coördinator verbind ik ‘anders werkenden’. We voelen ons soms buiten de boot vallen, maar blijven betrokken. Dit platform geeft ons erkenning, waarde én een gezamenlijke stem.’

Marijke Hesselink, coördinator platform verloskundigen werkzaam in andere organisaties en domeinen

 

‘De platforms geven ruimte aan verschillen én versterken de praktijkhouders. Zo bouwen we samen aan een goed geïnformeerde beroepsgroep die vol vertrouwen en met het gevoel dat ze gesterkt worden door andere collega’s en de KNOV, de toekomst tegemoet gaat.

Kirsten Schatorjé, coördinator platform praktijkhouders

 

‘Waardevol aan een platform vind ik dat je elkaar kunt motiveren om het vak te ontwikkelen en positioneren doordat je ervaringen uitwisselt. Met het platform klinisch verloskundigen specifiek, wil ik bereiken dat de (PA) klinisch verloskundigen worden ondersteund in hun ontwikkeling tot een sterke professional in de geboortezorg.’

Louisa Hoogmoed, coördinator platform klinisch verloskundigen


Update

Tekst: VRHL Content en Creatie, 2025-3
Kwaliteitsregister Verloskundigen

De nieuwe norm van het Kwaliteitsregister is live! Vanaf 16 september heeft elke ­verloskundige die ­geregistreerd staat in het Kwaliteitsregister Verloskundigen een nieuwe registratieperiode toegekend gekregen onder de nieuwe norm. Een norm die uitgaat van vertrouwen en intrinsieke motivatie van de verloskundige. Meer weten? Lees op de KNOV-website het hele nieuwsbericht.

Rectificatie

In de vorige editie van het tijdschrift stond een foutje in een figuur bij het artikel ‘Implementatie van continue zorg door verloskundigen: inzichten vanuit een realist review’.

Toekomstbestendige gegevensuitwisseling

Met de naderende stop van het subsidieprogramma Babyconnect wordt het Duurzaam Informatiestelsel Geboortezorg (DIG) officieel overgedragen aan de geboortezorgpartijen. Om dit goed te organiseren, is vanuit Babyconnect een nieuwe organisatie opgezet: Blinkz. Blinkz is er speciaal voor en door de geboortezorg.

De KNOV is onderdeel van het DIG en werkt samen met geboortezorg-partijen aan goede digitale gegevensuitwisseling. Blinkz verbindt de betrokken organisaties en faciliteert overleg en afspraken, zodat gegevensuitwisseling blijft aansluiten bij de praktijk.

Meld je aan voor de ledendag

Als we als verloskundigen onze beroepsidentiteit goed uitdragen, biedt dit nieuwe perspectieven over hoe ons werk te organiseren. Volle verloskamers, kraamzorg die niet komt: het dagelijks werk kan veel van je vragen. En dan is er niet altijd tijd om na te denken over waarom je doet wat je doet. Maar de keuzes die we nu maken, bepalen wel hoe ons werk er over een aantal jaar uitziet. Ze bepalen hoe we met elkaar de zorg inrichten, wat de kwaliteit van onze zorg is en hoeveel plezier we in ons vak hebben. Hierover gaat de KNOV graag in gesprek met haar leden tijdens de ledendag op 31 oktober in Eindhoven. Laat je inspireren door collega’s, experts en ervaringsdeskundigen – zowel op inhoudelijke thema’s als op organisatorisch vlak. En kijk hoe we als beroepsgroep sterker en bewuster kunnen handelen in de situaties die er écht toe doen.


KNOV-Tweedaagse 2025. Een viering van verbinding en kennisdeling

Tekst: Kristi Francken, 2025-2
Beelden: Frank Kouws

Op 13 en 14 maart 2025 vond de allereerste KNOV-Tweedaagse plaats op het sfeervolle Landgoed Mennorode in Elspeet. Een bijzondere bijeenkomst, die ruim tweehonderd verloskundigen uit het hele land samenbracht. Twee dagen samen om geïnspireerd te raken en een impuls te geven aan je werkende leven. Op het programma? Prikkelende sprekers, workshops en natuurlijk ook tijd voor ontspanning! Het evenement was afgelopen najaar snel uitverkocht en we delen graag de hoogtepunten en de ‘take home messages’ met de collega’s die er niet bij konden zijn.

Verschillende verwachtingen

Het was zo’n eerste keer nog niet voor alle deelnemers duidelijk wat ze konden verwachten. Sommigen gingen er dan ook neutraal in, anderen keken er al weken naar uit. Eindelijk weer iedereen zien, en dan niet een dagje, maar twee volle dagen! Verzoeknummers voor de dj werden in de weken voor het event al enthousiast gedeeld.

Een warm welkom op Landgoed Mennorode

Midden in de Veluwse bossen bood Landgoed Mennorode de perfecte setting voor de Tweedaagse. De natuurlijke omgeving en de gastvrije sfeer droegen bij aan een gevoel van rust en verbondenheid, waardoor deelnemers zich volledig konden richten op het programma en de onderlinge interactie. ​En wat externe rust was niet verkeerd. Zoveel vrouwen bij elkaar (en twee mannen): dat geeft een bijzondere energie.

'Een bijzondere energie'

Inspirerende sprekers

Op het programma stonden vier sprekers, elk met een eigen expertise. Als voormalig ‘Chief Midwifery Officer’ in Engeland en sinds mei 2023 woonachtig in Nederland, deelde Jacqueline Dunkley-Bent haar ervaringen over leiderschap in uitdagende tijden. Ze benadrukte het belang van veerkracht en samenwerking binnen de beroepsgroep, en moedigde verloskundigen aan om, zelfs in moeilijke omstandigheden, de handen ineen
te slaan en gezamenlijk de schouders eronder te zetten. ​Maar bovenal sprak ze haar complimenten uit over de Nederlandse verloskundigen. ‘De hele wereld benijdt jullie’, aldus Jacqueline. ‘Zelfs met de stijgende verwijscijfers doen jullie het vele malen beter dan andere landen en bieden jullie mensen een ervaring die ik iedere zwangere zou gunnen: om behandeld te worden als gezond en niet als ziek.’

Zoveel verschillen

Actrice Judy Lijdsman verbeeldde in een op ‘De Vaginamonologen’ geïnspireerde voorstelling op rake, humoristische en hartverwarmende manier zes verschillende verloskundigen. En deed dit bijzonder treffend. ‘Die actrice, was zij nou eigenlijk zelf ook verloskundige?’ was een veelgestelde vraag. Haar laatste karakter, aankomend student Verloskunde Rosa, verbaasde zich: ‘Ik wist echt niet dat er zoveel verschillen waren!’

En die verschillen? Daar kon Marijke Spanjersberg wel wat mee. Marijke, bekend om haar werk op het gebied van samenwerking en organisatieadvies, introduceerde het concept van ‘tussentaal’. ‘Hoe overbrug je verschillen als je het op inhoud oneens bent? Misschien moet je betere spelregels maken. Misschien moet je elkaars bedoelingen beter snappen, of moet je zien waar je de hele tijd in ronddraait met elkaar. Dat kan helpen’, aldus Marijke. Ze liet zien hoe veel van onze interacties worden beïnvloed door externe systemen en structuren, en hoe het begrijpen hiervan kan leiden tot betere samenwerking en minder schuldgevoelens over individuele tekortkomingen.

Verbinding

Het programma werd begeleid door dagvoorzitter Ruth Evers, die op haar eigen, ludieke wijze de sessies, sprekers én deelnemers verbond. Ook de lunches, het diner en een feest zorgden voor verbinding. Het is goed om met elkaar de diepte in te gaan, maar het gevoel echt samen te zijn en weer één beroepsgroep te vormen, daar draagt samen feesten ook aan bij. En dat deden de deelnemers. De dansvloer was goed gevuld en ook de photobooth werd enthousiast benut.

'Een energieke sessie zette aanwezigen aan het denken'

Meer fysiologische tools

Op dag twee stonden sessies van Jennifer Walker en Froukje Weidema op het programma. Met haar diepgaande kennis van de vrouwelijke anatomie en de fysiologie van de baring, bood Jennifer nieuwe perspectieven op houding en balans tijdens de zwangerschap en tijdens de bevalling. ‘Als we meer comfort in de zwangerschap brengen, is er tijdens de baring meer balans in het lijf van de zwangere en meer ruimte voor de baby om goed door het baringskanaal te bewegen.’ Ze benadrukte het belang van het observeren van de barende vrouw en het aanpassen van ondersteuning op basis van haar individuele behoeften. ‘In plaats van te kijken naar centimeters ontsluiting, kun je kijken waar de baby zich precies bevindt in het bekken en wat je met de houding van de barende kunt doen, waardoor de baby meer ruimte krijgt’, aldus Jennifer. ‘Hiermee krijgen zowel de zwangere als de verloskundige die haar begeleidt meer fysiologische tools, en krijgt de zwangere meer regie over haar eigen bevallingsproces’. ​In een energieke sessie zette Jennifer de aanwezigen aan het werk met hun eigen bekken én aan het denken.

Omgaan met onderlinge verschillen

Froukje Weidema sprak over het voeren van morele dialogen binnen de verloskunde. Met haar achtergrond in ethiek bood ze handvatten voor het constructief omgaan met meningsverschillen en het behouden van een open dialoog, zelfs bij complexe ethische vraagstukken. Want die vraagstukken, die zijn er binnen ons vakgebied. Op een ‘dilemmamuur’ waren tien stellingen geplaatst waar alle deelnemers rode of groene stickers bij konden plakken. Dit werd enthousiast gedaan en maakte de vele verschillen én overeenkomsten zichtbaar in wat verloskundigen vinden van een aantal actuele onderwerpen in de geboortezorg. Het maakte weer eens duidelijk dat het niet mogelijk is het overal over eens te zijn en worden, maar vooral om goed met elkaar en de onderlinge verschillen om te gaan.

'Leren, inzichten delen en genieten'

Dat is ook voor het KNOV-bestuur niet altijd makkelijk, zo gaf bestuurder Marieke Smith aan. En één van de redenen voor het opstellen van het document ‘De Beroepsidentiteit van de verloskundige’, dat tijdens het schrijven van dit artikel in commentaarfase ging. Marieke: ‘We zullen met elkaar moeten kijken naar onze gedeelde waarden. Wie zijn we als verloskundigen, waar zijn we van als beroepsgroep en wat betekent dit voor de keuzes die we met elkaar moeten maken’.​

De KNOV-Tweedaagse 2025 markeerde een belangrijk moment van samenkomst en reflectie voor de leden van de KNOV. Om samen te leren, inzichten te delen en te genieten. De gedeelde inzichten en ervaringen zullen ongetwijfeld bijdragen aan de verbinding binnen de vereniging. Én zullen inspiratie bieden in tijden van toekomstige dilemma’s en hoe hier als beroepsgroep mee om te gaan. Voor degenen die er dit jaar niet bij konden zijn: de KNOV is voornemens om de Tweedaagse vaker te organiseren, zodat iedereen de kans krijgt om deel te nemen aan deze waardevolle uitwisselingen.

Kon jij niet bij het event zijn? De KNOV deelt in de komende maanden zoveel mogelijk inzichten uit de sessies via haar kanalen en op ledendagen. ​Lees bijvoorbeeld het interview met Thomas van den Akker op pagina 24 en met Jacqueline Dunkley-Bent op pagina 64. Ook in komende edities van dit tijdschrift, en op de socialmediakanalen van de KNOV, worden bijdragen gedeeld.

Vertoonde video's bekijken

Naast de lezingen en workshops zetten prikkelende video’s – over het effect van hoe wij hier in Nederland werken op de rest van de wereld, over de dynamiek van vrouwen onderling en over de verschillen tussen generaties op de werkvloer – de aanwezigen aan het denken. Benieuwd naar deze video’s? Je vindt ze op het Vimeo-kanaal van de KNOV.


Veilig vernietigen

Tekst: VRHL Content en Creatie, 2025-2

De medewerkers van het KNOV-bureau krijgen allerlei vragen van verloskundigen. In deze rubriek lichten we veelgestelde of opmerkelijke vragen uit. Dit keer:

Hoe ga je om met het ­vernietigen van oude papieren medische dossiers?

Steeds meer praktijken maken gebruik van digitale ­dossiers die zijn ingescand en gedigitaliseerd. Hierdoor worden papieren medische dossiers steeds vaker over­bodig (uitzonderingen daargelaten). Maar wat doe je met deze oude papieren dossiers als ze niet meer bewaard hoeven te worden volgens de wettelijke bewaartermijn**.

Persoonsgegevens

Allereerst is het belangrijk te weten dat medische dossiers persoonsgegevens bevatten en dus onder de ­Europese ­privacywet, de Algemene Verordening Gegevens­bescherming (AVG) vallen. De Autoriteit Persoon­sgegevens (AP) is de toezichthouder op de naleving van deze wet in Nederland. Hoewel de AP en de Wet geneeskundige behandelovereenkomst (WGBO) op hun website voorschrijven dat medische dossiers veilig vernietigd moeten worden, wordt er niet exact omschreven hoe dit moet gebeuren. Toch gelden er voor de vernietiging van vertrouwelijke patiëntgegevens specifieke eisen op het gebied van gegevensbescherming. Een papier­versnipperaar ligt misschien het meest voor de hand, maar versnipperen is niet altijd versnipperen.

Beschermingsklasse

Medische dossiers vallen onder beschermingsklasse 3, de hoogste klasse volgens de DIN-norm 66399 en in ISO/IEC 21964-norm. Deze normen schrijven voor dat papier met persoonsgegevens minimaal vernietigd moet worden met een papierversnipperaar van veiligheidsniveau P-5. Door deze shredder wordt het papier zodanig versnipperd dat het onmogelijk is om de informatie te reconstrueren. Papierversnipperaars met een lager beveiligingsniveau voldoen dus niet aan deze eisen volgens de AVG.

Twee mogelijkheden voor veilige vernietiging:

1. Aanschaf van een geschikte papierversnipperaar; voor het vernietigen van medische dossiers met minimaal een P-5 beveiligingsniveau.
2. Inschakelen van een professioneel vernietigingsbedrijf; gespecialiseerd in de vernietiging van vertrouwelijke documenten.

**De hoofdregel is dat een zorgverlener het medisch dossier twintig jaar moet bewaren (te rekenen vanaf het tijdstip waarop de laatste wijziging in het dossier heeft plaatsgevonden, tenzij een langere termijn vanuit de zorg van een goed hulpverlener nodig is (artikel 454, lid 3 BW en onze Meldcode)). Dit is bepaald in de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO). Als het gaat om (een vermoeden van) kindermishandeling is de bewaartermijn van de gegevens in het dossier twintig jaar vanaf het jaar waarin het kind 18 jaar wordt. Het dossier wordt dan bewaard tot het 39de levensjaar.


Boekrecensie: 'Het abortusdebat verdient nuance, geen karikaturen'

Tekst: Trudy Dehue, 2025-2

Reactie op het boek ‘Ei foetus baby’ van Trudy Dehue

Trudy Dehue’s boek ‘Ei foetus baby’ biedt een scherpe blik op de geschiedenis van zwangerschap en laat overtuigend zien hoe vrouwen eeuwenlang zijn geconfronteerd met een gebrek aan rechten, autonomie en goede zorg. Hoewel het boek waardevolle inzichten geeft, slaagt het er naar mijn mening niet in de discussie over abortus verder te brengen. De ondertitel, ‘Een nieuwe geschiedenis van zwangerschap’, suggereert een historische analyse, maar het boek lijkt vooral bedoeld om kritiek te leveren op de pro-life-beweging en om de abortuspil te promoten. Door te vervallen in karikaturen en polarisatie blokkeert Dehue juist de constructieve dialoog die dit complexe thema in mijn ogen nodig heeft.

Framing

Dehue zet de pro-life-beweging neer als ‘pro-dwang-activisten’ en verwijt hen een ideologie die rechtstreeks voortkomt uit Katholieke dogma’s uit het verleden. Deze framing doet geen recht aan de diversiteit binnen de pro-life-beweging en miskent dat veel mensen, ook buiten religieuze kringen, ongeboren leven zien als beschermwaardig.

Het abortusdebat gaat niet simpelweg over vóór of tegen zijn, maar over het spanningsveld tussen de autonomie van de vrouw en de beschermwaardigheid van ongeboren leven. Waar Dehue als pro-choice-aanhanger de nadruk legt op vrouwenrechten, richten pro-life-aanhangers zich vooral op het belang van het ongeboren leven. Juist over deze twee waarden zou het gesprek moeten gaan. Beide perspectieven zijn legitiem en verdienen erkenning, ook al zal niet iedereen ze op dezelfde manier wegen.

Eenzijdig

Ook haar pleidooi voor het normaliseren van de abortuspil is, in mijn ogen, eenzijdig. Ze pleit voor het laagdrempelig gebruik ervan zonder tussenkomst van een arts en belicht daarbij vooral de voordelen. Mogelijke nadelen en ethische vragen blijven onderbelicht.

Juist in een gesprek dat zo beladen is, is wederzijds respect cruciaal. Pro-life en pro-choice zijn geen monolithische blokken; binnen beide groepen bestaan uiteenlopende visies. Het abortusdebat vraagt om erkenning van zowel de autonomie van de vrouw als de beschermwaardigheid van ongeboren leven, en om een dialoog waarin begrip voor beide waarden centraal staat. Laten we daarom het gesprek heropenen en dé fundamentele vragen durven stellen: vanaf wanneer is het leven beschermwaardig en hoe verhoudt dat zich tot de autonomie van de vrouw? Dat is het kruispunt waar wederzijds begrip kan groeien. Hoe relevant ‘Ei foetus baby’ op sommige punten ook is, het draagt in mijn ogen niet bij aan die noodzakelijke dialoog. Het versterkt eerder de loopgravenoorlog dan dat het bruggen bouwt. Een gemiste kans.

Auteur: Anna Seijmonsbergen-Schermers (universitair docent Amsterdam UMC, opinieartikel op persoonlijke titel)